HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ VÀ THÔNG GIÓ (HVAC)

Trong mọi công trình hiện đại, từ cao ốc văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại cho đến nhà máy, hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) luôn là hạng mục trọng yếu, đảm nhận chức năng duy trì môi trường nhiệt độ – không khí – độ ẩm đạt chuẩn. Không ngoa khi nói rằng, hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) chính là trái tim của M&E, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự thoải mái, sức khỏe con người và hiệu quả vận hành của công trình.

1. Khái niệm hệ thống HVAC là gì?

Hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) là viết tắt của Heating, Ventilation and Air Conditioning.
Đây là tập hợp thiết bị, đường ống, quạt, cảm biến và bộ điều khiển được thiết kế để:

• Cung cấp – luân chuyển – xử lý không khí trong không gian kín.
• Điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và lưu lượng gió phù hợp với yêu cầu sử dụng.
• Đảm bảo chất lượng không khí trong nhà (IAQ – Indoor Air Quality) theo tiêu chuẩn sức khỏe và an toàn.

Trong tổng thể hệ thống M&E (Mechanical – Electrical – Plumbing), HVAC thuộc phần cơ khí (Mechanical) và chiếm tỷ trọng đầu tư lớn nhất về kỹ thuật cũng như chi phí.

2. Cấu tạo của hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC)

Một hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) hoàn chỉnh thường gồm các thành phần chính sau:

2.1. Thiết bị xử lý không khí

• AHU (Air Handling Unit): thiết bị trung tâm xử lý và phân phối không khí cho toàn bộ tòa nhà.
• FCU (Fan Coil Unit): dàn lạnh cục bộ đặt trong từng khu vực nhỏ, nhận nước lạnh từ chiller.
• PAU (Primary Air Unit): xử lý không khí tươi trước khi phân phối vào hệ thống.

2.2. Thiết bị làm lạnh

• Chiller: máy làm lạnh nước, là “nguồn lạnh” của toàn hệ thống.
• Cooling Tower: tháp giải nhiệt, giúp làm mát nước sau quá trình trao đổi nhiệt.
• Pump System: hệ thống bơm, cấp, hồi nước lạnh đến AHU/FCU.

2.3. Mạng lưới ống gió và đường ống nước lạnh

• Ống gió (Duct): dẫn luồng không khí đến từng không gian, có thể làm bằng tôn mạ kẽm hoặc vật liệu cách nhiệt.
• Ống nước lạnh (Chilled Water Pipe): dẫn nước lạnh từ chiller đến các thiết bị trao đổi nhiệt.

2.4. Hệ thống thông gió

• Quạt cấp gió tươi, quạt hút khí thải, quạt tăng áp cầu thang, quạt hút khói.
• Van gió, cửa gió, bộ lọc không khí, damper điều chỉnh lưu lượng.

2.5. Hệ thống điều khiển – cảm biến

• Bộ điều khiển trung tâm (BMS).
• Cảm biến nhiệt độ, áp suất, CO₂, độ ẩm.
• Van điện tử, công tắc và bộ truyền tín hiệu tự động.

Tất cả các thành phần này kết nối chặt chẽ, tạo thành một hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) khép kín và thông minh.

3. Chức năng của hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC)

Hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) đảm nhiệm bốn nhóm chức năng chính:

3.1. Điều hòa nhiệt độ

Giữ nhiệt độ ổn định, giúp người sử dụng cảm thấy dễ chịu trong mọi điều kiện thời tiết.
Đặc biệt trong môi trường công nghiệp, nhiệt độ được kiểm soát chặt chẽ để bảo vệ máy móc và sản phẩm.

3.2. Thông gió – trao đổi không khí

Cung cấp gió tươi, loại bỏ khí CO₂, bụi, mùi và vi khuẩn.
Giúp duy trì nồng độ oxy và chất lượng không khí trong nhà đạt tiêu chuẩn ASHRAE.

3.3. Kiểm soát độ ẩm

Giữ độ ẩm ở mức thích hợp, tránh ẩm mốc hoặc khô rát.
Độ ẩm ổn định giúp tăng độ bền vật liệu và tạo môi trường làm việc an toàn.

3.4. Lọc và xử lý không khí

Thông qua các bộ lọc nhiều tầng (HEPA, carbon, UV, plasma), hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) loại bỏ hạt bụi, vi khuẩn, khí độc, mang lại không khí trong lành.

4. Các loại hệ thống HVAC phổ biến

Tùy quy mô công trình, hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) có thể được thiết kế theo nhiều mô hình:

• Hệ VRV/VRF: phù hợp tòa nhà vừa và nhỏ, linh hoạt, tiết kiệm năng lượng.
• Hệ thống Chiller trung tâm: dùng cho cao ốc, trung tâm thương mại, nhà máy lớn.
• Hệ thống Split – Multi Split: dùng cho khu vực nhỏ hoặc phòng riêng lẻ.
• Hệ thống AHU – FCU – PAU kết hợp: giải pháp toàn diện cho công trình quy mô lớn.

Mỗi loại hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) đều được tính toán về tải nhiệt, lưu lượng gió, công suất thiết bị và khả năng điều khiển tự động phù hợp.

5. Kết luận

Từ khả năng kiểm soát nhiệt độ, trao đổi không khí, đến vai trò kết nối trong toàn bộ M&E – hệ thống điều hòa không khí và thông gió (HVAC) thực sự là “trái tim” của mọi công trình kỹ thuật hiện đại.

Một hệ thống điều hòa không khí & thông gió (HVAC) được thiết kế đúng tiêu chuẩn, thi công chuẩn xác và bảo trì định kỳ sẽ mang lại:

• Môi trường sống, làm việc tiện nghi.
• Hiệu suất năng lượng tối ưu.
• Tuổi thọ công trình lâu dài.

Liên hệ với Sora Electric Việt Nam

Nếu quý công ty đang cần tìm đơn vị thi công cơ điện – điện lạnh – nhà xưởng chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay để được tư vấn, khảo sát và báo giá:

📞 Hotline: 0969 725 728
📧 Email: admin@sora.com
🌐 Website: Trang chủ – Sora Electic Việt Nam

Xem thêm: hệ thống Mechanical & Electrical là gì?