Hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) gồm những gì?

Trong mọi công trình hiện đại – từ tòa nhà văn phòng, khách sạn đến khu công nghiệp, hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) là một trong những hạng mục kỹ thuật trọng yếu. Việc hiểu rõ hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) gồm những gì, cấu tạo ra sao và vai trò của nó như thế nào là nền tảng để thiết kế, thi công và vận hành hiệu quả.

1. Khái niệm hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System)

Hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) là tổng hợp các thiết bị, ống dẫn, bồn chứa, van và các phụ kiện kỹ thuật dùng để cấp nước sạch (nước sinh hoạt, nước kỹ thuật), thoát nước mưa, nước thải (sinh hoạt và công nghiệp), và xử lý dòng chảy nước trong công trình. Nó bao gồm cả phần cấp (water supply) và phần thoát (drainage / waste) do đó gọi là cấp – thoát nước.

Trong hệ thống MEP (Mechanical – Electrical – Plumbing), phần “P” chính là phần hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System). Việc thiết kế tốt hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) giúp đảm bảo nước đến nơi cần đến, nước thải được xử lý hay dẫn đi đúng cách, giảm rủi ro rò rỉ, ứ đọng, tắc nghẽn hoặc sự cố về nước, giúp công trình vận hành ổn định, tiết kiệm chi phí bảo trì và nâng cao tuổi thọ.

2. Các thành phần chính của hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System)

Một hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) hoàn chỉnh sẽ bao gồm nhiều thành phần chức năng, có thể chia thành các nhóm sau:

2.1. Hệ thống cấp nước sạch (Water Supply)

Phần cấp của hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) gồm:

• Ống cấp nước (cold water pipe, hot water pipe) từ nguồn chính đến các thiết bị sử dụng.
• Máy bơm tăng áp, bồn chứa nước, van điều áp, van khóa.
• Mạng phân phối đến từng phòng, khu vực: lavabo, bồn tắm, máy giặt, khu bếp,…
• Thiết bị xử lý nước, chống ngược dòng (back-flow prevention), cảm biến áp lực, đồng hồ nước.
  Khi thiết kế phần này, cần phải đảm bảo đủ áp lực, lưu lượng, độ sạch của nước và tính ổn định khi sử dụng.

2.2. Hệ thống thoát nước và xử lý (Drainage & Wastewater)

Phần thoát của hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) gồm:

• Ống thải (soil pipe, waste pipe), ống thông hơi (vent pipe) để dẫn nước thải/sinh hoạt không mong muốn ra khỏi công trình.
• Ống thoát nước mưa (storm water), hệ thống thoát nước kỹ thuật (grey water) nếu có.
• Bẫy (traps), van kiểm soát, thiết bị xử lý trước khi xả ra hệ thống chung.
• Máng thoát sàn, cống thu nước, bể chứa trung gian.

Thiết kế phần này cần chú ý tránh ngập úng, mùi, rò khí độc, đảm bảo dòng chảy tự nhiên hoặc bằng bơm nếu cần.

2.3. Hệ thống thoát nước mưa và tái sử dụng nước

Trong nhiều công trình lớn, hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) còn bao gồm phần thu nước mưa, xử lý và tái sử dụng cho tưới cảnh, vệ sinh, hoặc dẫn ra hệ thống thoát chung.
Hệ thống này cần đường ống riêng, bể chứa và hệ thống xử lý phù hợp, giúp tiết kiệm nguồn nước và giảm tải cho hệ thống thoát chính.

2.4. Hệ thống phụ trợ: xử lý, bảo trì, chống ngược dòng

Một hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) hiệu quả sẽ có các đặc điểm phụ trợ:

• Van khóa, van kiểm soát, van một chiều (check valve) để tránh ngược dòng.
• Thiết bị kiểm tra rò rỉ, cảm biến áp lực/ lưu lượng.
• Chống ồn, chống rung, chống ăn mòn cho ống dẫn.
• Hệ thống bảo trì định kỳ, vệ sinh đường ống.

3. Tiêu chuẩn thiết kế và thi công hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System)

Để một hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) đạt yêu cầu về chất lượng, hiệu quả và an toàn, việc tuân thủ các tiêu chuẩn là bắt buộc. Chẳng hạn:

• Tiêu chuẩn về chất lượng vật liệu ống, phụ kiện.
• Tiêu chuẩn thiết kế: sơ đồ phân phối, lưu lượng – áp lực – độ dốc ống, thông hơi đúng cách.
• Mã kỹ thuật nước thải, thoát nước mưa, kiểm soát tràn.
• Tiêu chuẩn tiết kiệm nước, bảo vệ môi trường, tái sử dụng.

Khi thiết kế phần cấp và thoát của hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System), các kỹ sư thường thực hiện các bản vẽ riser (ống đứng), sơ đồ chi tiết, tính toán tải nước, lưu lượng thải, đặt van bảo vệ, đảm bảo khả năng bảo trì và vận hành lâu dài.

4. Vai trò và tầm quan trọng của hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System)

Một hệ thống cấp thoát nước vận hành tốt mang lại nhiều lợi ích cho công trình:

• Góp phần đảm bảo môi trường sống và làm việc: nguồn nước sạch, không bị nhiễm khuẩn, mùi, dòng chảy ổn định.
• Góp phần an toàn công trình: tránh ngập úng, rò nước, ẩm mốc, mùi kém,… điều này đặc biệt quan trọng với khách sạn, bệnh viện, nhà máy.
• Tăng hiệu quả vận hành và tiết kiệm chi phí: đường ống đúng kích thước, áp lực hợp lý, bố trí hợp lý giúp giảm thất thoát, giảm bảo trì.
• Nâng cao giá trị của công trình: khi hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) được thiết kế tốt, điều này làm tăng mức độ hoàn thiện kỹ thuật, giảm rủi ro vận hành
• Hỗ trợ mục tiêu bền vững: sử dụng nước hiệu quả, tái sử dụng nước mưa, giảm áp lực lên hệ thống thoát chung và môi trường.

5. Thách thức và giải pháp trong vận hành hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System)

Khi triển khai và vận hành hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System), cần lưu ý:

• Khối lượng đường ống lớn, bố trí phức tạp đặc biệt ở tòa nhà cao tầng hoặc khu công nghiệp.
• Áp lực nước không ổn định, đường ống quá nhỏ hoặc bị tắc gây giảm hiệu suất cấp nước.
• Hệ thống thoát bị nghẽn, nước thải không được thoát kịp dẫn đến ngập hoặc tràn.
• Lãng phí nước hoặc nước tái sử dụng không phù hợp dẫn đến chi phí vận hành cao.
• Bảo trì, sửa chữa khó khăn nếu thiết kế ban đầu không thuận lợi (ví dụ ống chôn, khó tiếp cận).

6. Kết luận

Tóm lại, hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) là một phần không thể thiếu trong mọi công trình. Khi hệ thống cấp thoát nước (Plumbing System) được thiết kế đúng tiêu chuẩn, thi công chuẩn xác và vận hành bài bản, nó mang lại môi trường sử dụng chất lượng, tiết kiệm chi phí, giảm rủi ro và nâng cao tuổi thọ công trình. Ngược lại, nếu bỏ qua hay thiết kế thiếu chuẩn cho phần này, công trình dễ gặp sự cố, ùn tắc nước, rò rỉ, mùi,… ảnh hưởng tới trải nghiệm người dùng và chi phí vận hành.

Liên hệ với Sora Electric Việt Nam

Nếu quý công ty đang cần tìm đơn vị thi công cơ điện – điện lạnh – nhà xưởng chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay để được tư vấn, khảo sát và báo giá:

📞 Hotline: 0969 725 728
📧 Email: admin@sora.com
🌐 Website: Trang chủ – Sora Electic Việt Nam

Xem thêm: hệ thống Mechanical & Electrical là gì?